Iktusaren tratamendu berrien inpaktua eta fase akutuko asistentzia motak
Ekainaren hasieran, Aita Menni Ahizpa Ospitalarioen Kalte Zerebraleko Zerbitzuak ‘Iktusen osasun arretaren arurerapenak’ jardunaldia egin zuen Arrasaten. Ezagutza trukatzeko foro horretan, iktusen tratamenduaren fase akutuan zein subakutuan lan egiten duten profesionalak elkartu ziren.
Aita Menni Ahizpa Ospitalarioen zuzendari gerente Mikel Tellaecheren eta zuzendari mediko Manuel Martin doktorearen ongietorri eta aurkezpenaren ondoren, Jose Ignacio Quemada doktoreak, Kalte Zerebraleko Menni Sarearen eta Aita Menni Ospitaleko Kalte Zerebraleko Zerbitzuaren arduradunak, lehen mahaiko hizlariei eman zien hitza, ‘Iktusaren tratamendu berrien inpaktua eta fase akutuko asistentzia motak’, izan ere, fase horretan –Quemada doktoreak berak adierazi bezala–, “orain dela hamarkada bat pentsaezinak ziren aurrerapenak gertatzen ari dira”.
Aurrerapen horietako bat fibrinolisia da. Maria del Mar Freijo doktorea, Gurutzetako Ospitaleko Iktusaren Unitateko eta Biocruces-Bizkaia OIIko Talde Neurobaskularreko koordinatzailea, iktusaren tratamenduari egindako ekarpenei buruz mintzatu zen. Fibrinolisia prozedura bat da, medikamentu bat odolean ematean datzana, hodia okluitzen ari den tronboa disolbatzen duena, horrek eragiten baitu iktusa. “Horrek pazientearen pronostikoa oso modu deigarrian hobetzea eragiten du”, adierazi du doktoreak, baina ohartarazi du prozedura egiteko oso muga garrantzitsu bat dagoela, izan ere, iktusa gertatu eta lau ordu eta erdi baino lehen egin behar da. Maria del Mar Freijok azpimarratu zuen oso garrantzitsua dela iktus baten sintomak ezagutzea, pazientea fibrinolisia eman diezaioketen zentrora bideratzeko, pronostikoa hobetzeko. Azpimarratu zuenez, “denbora garuna da”, eta, aldi berean, esan zuen “dena ez dela medikazioa ematean denean amaitzen”, eta garrantzitsua dela bai bizi pronostikoa eta pronostiko funtzionala, bai errehabilitazioaren hasiera goiztiarra.
Maite Martinez Zabaleta doktoreak, Donostia Ospitaleko Iktus Unitateko koordinatzaile eta Ospitaleko zuzendariordeak, ‘Iktus Unitateen oraina eta etorkizuna’ izan zuen mintzagai. Gogorarazi zuen iktusaren kudeaketan denbora funtsezkoa dela: “azkartasuna eskatzen du”. Halaber, adierazi zuen biztanleriaren zahartzeak kasu kopurua eta gaixotasunaren zama handitzea ekarriko duela. Datu positibo gisa, nabarmendu zuen pazienteak Iktus Unitateetan sartzeak hilkortasuna %17 eta mendekotasun funtzionala %25 murrizten dituela. “Iktus Unitateek pazienteen bizitzari egindako ekarpena funtsezkoa izan da”, adierazi zuen, onura berehalakoa baita, heriotza eta desgaitasun arriskua gutxitzen delako. “Pazientea Unitate horietan tratatzea autonomia iragartzen duen faktore bat da”, ziurtatu zuen.
Jose Angel Larrea doktore eta Donostia Ospitaleko neurorradiologoak ‘Tronbektomiaren horizonte terapeutikoak’ azaldu zituen: erradiologia interbentzionista oso inbaditzaileko teknika bat da, non kateter bat sartzen den arteria batean ziztada txiki baten bidez eta kateter hori garun lurraldera eramaten den, tronbo batek okluitzen duen lurraldera”, azaldu zuen doktoreak. Kateter horren bidez, tronboa atera egiten da, arriskuan zegoen garuneko perfusioa berrezartzeko. Tronboa mekanikoki erauzteko edo atzitzeko teknika hori “zain barneko fibrinolisia disolbatzeko gai ez den tronbo handi bat duten pazienteak erreskatatzeko” aplikatzen da.
‘Neurokirurgiak iktusaren arretan duen rola’ aurkeztuz, Alejandro Carrasco doktore eta Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) Kirurgia Departamentuko irakasle elkartu eta Gurutzetako Ospitaleko Neurokirurgia Zerbitzuko sekzioko buruak, azaldu zuen iktus hemorragikoan oinarritzen dela batez ere, eta iskemikoan, kranio barruko hipertentsioaren kontrolean. “Alde batetik, kraniektomia deskonpresiboaren edo drainatze bentrikularren bidez, eta, kasuen ehuneko txiki batean, azaleratik hurbil eta oso abordatze sakonik behar ez duten hematomak ebakuatuz”. Amaieran, foroan iktusaren arretarako profesional ugari zeudela baliatuz (70 baino gehiago), iktus iskemikoek Iktus Unitateetan jasotzen duten arreta berdina erreibindikatu zuen iktus hemorragikoetarako.
