Gure Lege Psikiatriako Unitateak interesa pizten jarraitzen du arlo juridikoan
Inauguratu zenetik zortzi urtera, Aita Menni Ospitaleko Lege Psikiatriako Unitateak (LPU) interesa pizten jarraitzen du juristen kolektiboaren barruan; beharbada, oraindik ere Espainiako zentro sanitario-psikiatriko bakarra garelako gaixotasun mentala izanik kausa penalak dituzten pertsonak ospitaleratzen eta artatzen dituena.
Errealitate horretaz hitz egiteko, Iñaki Madariaga Lege Psikiatriako Unitateko psikiatra buru klinikoak eta Macarena Aspiunza auzitegiko psikologoak, IN.XURGA IV. Biltzarrean parte hartu zuten, ‘Eskubideez baliatzeko eskubidea’ izenburupean, ‘Xuristas de Galicia por la Inclusion’ elkarteak antolatuta.
Kalkulatzen da preso daudenen artean %25 inguruk nolabaiteko gaixotasun psikiatrikoa dutela. Hau da, Espainiako espetxeetan dauden 60.000 lagunetatik, 15.000k buruko gaixotasunen bat dute diagnostikatuta, eta horietatik gutxienez %7k maila moderatu-larria du. Izan ere, espetxean osasun arreta jasotzeko eskaeren %40-60k gaixotasun psikiatrikoarekin dute lotura.
Gure proiektu asistentziala
Iñaki Madariaga eta Macarena Aispunza doktoreek euren aurkezpenean azaldu zutenez, gure proiektu asistentziala ‘justizia terapeutikoaren’ kontzeptuaren barruan kokatzen da, zeinak legearen aplikazioa eta osasun mentalerako laguntza uztartzen baititu. Premiarik handiena duten pertsonentzako osasun arretaren kudeaketa hobetzea ere bada gure Ospitalearen misioaren parte.
LPU (Aita Menni Ospitale Psikiatrikoa-Arrasate/Gipuzkoa) Aita Menni Ahizpa Ospitalarioen erakundeak sortu zuen, duten gaixotasun mentalagatik delitu bat egin duten pertsonek ez luketela kartzela giroan egon behar sinetsita. Unitateak babes judizial, administratibo eta finantzarioa du, besteak beste, Gipuzkoako Probintzia Auzitegiaren eta Eusko Jaurlaritzako Gipuzkoako Osasun Arloko Zuzendaritzaren aldetik. Beraz, gaixotasun mentalaren ondorioz delitu ekintza larriak eta legezko ondorio nabarmenak izan dituzten paziente mentalak artatzera zuzenduta dago.
Une hauetan, gure Lege Psikiatriako Unitateak 20 pazienteri ematen die arreta, gizon zein emakume. Bere funtzionamendu eredua egonaldi psikiatriko ertaineko unitate baten asistentzia esparrutik gertu dago, baina instalazioak eta jarduera protokoloak egokituta daude segurtasunari lotutako esparruetan berme gehiago emateko. “Funtsean, bereizgarria da segurtasun ‘plus’ handia dagoela, eta baita ere, funtzionalki, kontrolatzen eta agintzen duena Epailea dela”, azaldu zuten gure hizlariek. Ildo horretan, maila judizialaren, administratiboaren, polizialaren eta asistentzialaren artean erakunde arteko harreman ona dagoela adierazi zuten.
Aita Menniren LPUn sartzeko, dagokion epaitegiak erabaki behar izan du pertsona hori ez dela bere ekintzen erantzulea (hein handiagoan edo txikiagoan), eta, ondorioz, segurtasun neurri bat esparru sanitario-psikiatriko batean agintzea egokiagoa dela, haren behar asistentzialei dagokienez, espetxe erakunde batean betetzea baino. 2013an ireki zenetik, Unitateak 79 paziente ospitaleratu ditu, eta denbora horretan, horietatik 59k bete dute osorik segurtasun neurri bat. Kasuen %70etan eskizofrenia paranoidea izan da diagnostikatutako gaixotasun mentala, %90 toxikoen kontsumoari lotuta. Kolektibo horren erdiak baino gehiagok (%55) delitu larriak egin zituen. Agindutako segurtasun neurriak urtebetekoak (kasuen %10) zein 11 urte baino gehiagokoak (%40) dira.
