Genero indarkeriari buruzko jardunaldia, Ertzaintzarekin lankidetzan

2023an, Ertzaintzak 4.879 delitu erregistratu zituen emakumeen aurkako indarkeria mota desberdinetan, bikotekideak edo bikotekide ohiak egindakoak, senide batek etxe barruan egindakoak, edo emakumearen sexu askatasunaren aurka egindakoak. Datuak 2022koekin alderatuz gero, ikusten da delitu horien kopurua %6,2 hazi dela. Iaz, 3.983 emakume izan ziren indarkeria matxistaren biktima EAEn, hau da, %7,7ko hazkundea izan da aurreko ekitaldiarekin alderatuta.

‘Genero indarkeriaren aurkako Gobernuaren ekintza planak‘ nabarmentzen duenez, “genero indarkeria gure garaiko gaitz latzenetakoa da. Emakumeek egunero eta sistematikoki, munduko toki guztietan, pairatzen duten diskriminazioaren eta berdintasun ezaren adierazpen ankerra da”, eta ziur asko, gehien gertatzen den giza eskubideen urraketa da, munduan pertsona kopuru handienari eragiten diona, eta hori guztia emakume izateagatik soilik.

“Zer da genero indarkeria? Gizon batek bere bikotekidea den edo izan den emakumearen aurka egindako indarkeria da, bizikidetza egon ala ez”; horrela definitzen du Ertzaintzak. Andoni Larrañaga eta David Mekolalde, Euskal Polizia Autonomikoko Bergarako ertzain etxeko emakumeen aurkako indarkerian espezializatutako bi agente Egonaldi Ertaineko Unitatera joan ziren martxoaren 14an (EEU), Euskadin delitu horien inguruan dagoen egoera azaltzeko. Saioa Amaia Bolumburu psikologo klinikoak eskatu zuen, gure pazienteek halaber eskatuta, eta “martxoaren 8aren inguruan antolatu eta egin nahi izan genuen, Unitatean bertan kasuren bat baitugu”.

Paziente guztiak bertaratu ziren prestakuntza saiora, eta interes handiz eta aktiboki parte hartu zuten; saioan, genero indarkeriaren eta etxeko indarkeriaren (familia barruan egindako indarkeria, betiere genero indarkeria ez bada) arteko aldea azaldu zen , baita erabiltzen diren genero indarkeria motak ere: ahozkoa, fisikoa, sexuala, psikologikoa, ekonomikoa, espirituala, soziala. Azalpenean, halaber, azpimarratu zen kontrolatzeko indarkeria modu bat dagoela, orain nerabeen artean oso ohikoa dena eta telefono mugikorraren bidez gauzatzen dena. Honetan datza: gizonak une bakoitzean bikotekidea non dagoen jakin nahi du, sare sozialen bidez kontrolatu eta zaintzen du, mugikorreko egoeren bidez, edo norbaitekin hitz egiten ari den jakin nahi du, norekin dagoen edo nora joan den azalpenak eskatzen dizkio, nola janzten den eta egiten duena kontrolatzen du, dirua nola gastatzen duen…

Denbora egon zen horrelako portaerak zergatik gertatzen diren aztertzeko, zalantza pertsonalak argitzeko, genero indarkeria jasaten ari bagara zer neurri har ditzakegun argitzeko, eta zer egin dezakegun norbaiti gertatzen ari zaiola susmatzen badugu.

Agenteek nabarmendu zuten garrantzitsua dela 016 telefonora deitzea tratu txarrak badaude, edo 112ra, arriskuan bazaude, edo norbait egon daitekeela uste baduzu. Azpimarratu zen, halaber, indarkeria-egoera horien berri eman behar zaiola Ertzaintzari, eta oso aplikazio erabilgarriak daudela, hala nola SOS DEIAK app-a. Ertzaintzak bere ‘app’ propioa du, eta ez dago eskuragarri sistema eragileen dendetan, poliziak berak kudeatzen baitu, eta arakatzen ez diren mezu anonimoak bidaltzeko aukera eskaintzen du.

Hemendik eskerrak eman nahi dizkiogu Ertzaintzari topaketa antolatzeko gestioetan laguntzeagatik eta azkar erantzuteagatik, baita prebentzio lanagatik eta biktima diren emakumeei arreta emateagatik ere.