Gazteak oso errealitate ezezagun batera hurbiltzen dira, galdera asko dituzte egiteko, beldurrak eta aurreiritziak dituzte, baina beste ikuspegi batekin itzultzen dira etxera. Gure errealitatean mina dagoela konturatzen dira, baina baita poza, kolorea, eta batik bat, itxaropena. Etxera itzultzean gaixotasun mentalaren inguruko estigmak kentzen saiatzen dira beren inguruetan.
Iragan uztailean gazte-talde batek, begirale batek eta Madrilgo San Alfonso Maria de Ligorio parrokiako erretoreak Ahizpa Ospitalarien auzolandegian parte hartu zuten Arrasaten.
Parte hartu zuten neska-mutil gehienak Madrilgo Aluche auzokoak ziren, eta gosari, bazkari eta afarietan pazienteekin egon ziren. Horrez gain, zenbait tailer ere antolatu zituzten, hala nola elastikoak margotzea eta pastel bat egitea. Bestalde, paziente talde batekin Debara joan ziren. Astebete eman zuten Aita Mennin eta aste horren amaieran Arantzazuko santutegira joan ziren. Eukaristia egiteko eta ahizpekin egoteko astia ere egon zen. Pastoraltza Zerbitzuak antolatutako auzolandegiaren inguruko iritzia oso positiboa izan da berriro.
Aita Menni Ospitalearen auzolandegia 18 urtetik gorako gazteen arteko topaketa da. Kristau-modura antolatuta dago dena, eta otoitz egiteko eta mezak egiteko eremuak askotan erabiltzen dira. Beraz, garrantzitsua da gazteak kristauak izatea edo kristauak izateko bidean egotea.
Maite Nietok, parte hartu zuen nesketako batek, honela deskribatu zituen Ospitalean emandako egunak:
UDAKO ABESTIA
Galdetu nion bere terapeutari mutikoa zergatik zegoen hain urduri zingiraren ertzean, eta erantzun zidan mutikoaren helburua egun horretan, goizean, uretara sartzea zela, eta urduri zegoela, egiteko asmoa zuen edozein helburu ez bazuen lortzen frustratzen zelako. Irribarre egin eta horretan oso desberdinak ginela pentsatu nuen.
Hala ere, niri hori gertatzen zaidanean, helburuak dituen emakumea naizenez, ez naiz jota geratzen, apur bat bakarrik atsekabetzen naiz, eta jotzen amaitzen dut. Bera guztiz jota dago.
Duela zenbait egun parrokiako beste gazte batzuekin lan egiten hasi nintzen berriro, gaixotasun mentala duten pertsonekin hain zuzen, Arrasaten dagoen Aita Menni Jesusen Bihotz Sakratuaren Ahizpa Ospitalarien Ospitale Psikiatrikoan.
Ahizpa Ospitalariekin, han lan egiten duten osasun arloko langileekin eta terapeutekin, eurek zaintzen dituzten eta geuk gosariak, bazkariak, tailerrak, kafeak, paseoak partekatzen ditugun, eta azken finean, beren etxean hartu gintuzten pertsonekin hainbat une berezi bizi izan ditugu.
Niretzat horietako bi izan dira berezienak. Gau baten irribarrea eta beste errealitate bat bizitzeko aukera.
Ospitaleak Menni 3 izeneko unitate bat du (psikogeriatria). Han, bere narriadura fisiko eta psikikoa dela eta oheratuta dauden eta elikatu behar dituzten emakumeak daude. Dagoeneko ez dute hitz egiten. Hamabi emakume horietako bati xiringa batez elikatu behar dute, Izan ere, ahaztu egin zaio jateko ahoa ireki behar duela. Protestatu gabe, niri begiratuz eta nik harekin hitz eginez, arratsalde-gau batean afaria ematera joan nintzen, eta lasai egon zen, neuk trakestasun apur batekin xiringa kargatu arte eta ezpain-ertzetik sartu arte itxaronez. Amaitutakoan aurpegi garbitu nion eta eskularruak kendu nituen, burua laztasun eta harekin afaltzea plazer handia izan zela esan nion. Une horretan, afarian erdi itxita egon ziren ezti-koloreko begiak ireki egin ziren, argitu eta irribarre egin zuten. Ez nuen jakin zer esan ezta zer egin ere. Eskerrak eman eta musu bat eman nion une horretatik aurrera nire bizitzako zati bat den emakumeari.
Beste errealitate bat bizitzeko aukera berrogeita hamar inguruko beste bi emakumek, hogeita bat urteko neskato batek eta nire adineko gizon batek eman zidaten. Horien bitartez ulertu nuen ospitale honen gauzarik gogorrena, ez baita ahaztu behar ospitale psikiatriko bat dela eta ez dela beraien etxea. Irteera, bidaia, ibilaldi, senideei egindako bisita baten ondoren itzuli behar duten lekua da. Beren etxea da, eta guk paziente deritzegunak, beren senideak. Beren lekua da mundu honetan, ez da eurek bilatutakoa, baina badakite hor bizi behar dutela, egunero, beren bidera atera diren pertsonekin batera. Nik pentsatzen dut ez direla inoiz hemendik aterako, eta beraiek beren etxea dela, beren senideak, eta itzuli beharreko lekua.
Norberak mota horretako esperientziak izaten dituenean emandakoa baino askoz ere gehiago jasotzen duen sentsazioa du. Neuk mugikortasunik ez duen pertsona batengandik eskertasuna jaso dut; gaixo mental batzuek nire ahultasunaz, pobrea naizela aitortzen eta nire bertute eta akatsekin aurkezten erakutsi didate. Joera nagusiari jarraitzen eta konfiantza izaten ere erakutsi didate, eta baita moldatzen ere.
Mutikoak esan dit suhiltzailea izan zela. Ez dakit egia den ala ez, berdin dio, urduri ibiltzen jarraitzen du, gure artean bueltak ematen, ertzean, eta dagoeneko uretan daudenei eta gauza bera egitera animatzen dutenei luzamendutan dabil. Uretan sartu naiz, eta irtendakoan berriro ikusi dut: bere bainujantzitik eta hanketatik ur-tantak erortzen ari dira. Lortu du.