Gainkarga arintzeko estrategiak gaixotasun mentala duten pertsonen zaintzaileentzat
Nahasmendu mental larria (NML) duen pertsona bat zaintzeak ondorioak ditu, eta are gehiago epe luzera zaintzen bada. Osakidetzako Gipuzkoako Osasun Mentaleko Sareko 30 bat profesionalek (gizarte langileak, erizainak eta terapeuta okupazionalak) jaso dute “Esku hartze psikohezitzailea NMLa duten pertsonen familien gainkarga prebenitzeko edo murrizteko” ikastaroa, Ana Isabel Dominguez Panchonen eskutik. Psikologian doktorea eta Aita Menni Ospitaleko psikologo klinikoa, Dominguez Panchon Ahizpa Ospitalarioen EDUCA Proiektuaren sustatzailea da; programak zaintzaileen gainkarga murrizteko estrategiak garatzen ditu.
Donostian eman zen bi eguneko ikastaroan, gure adituak azaldu zuenez, zaintzaren gainkargaren kontzeptua, gaur egun, iraupen luzeko zaintzak eskatzen dituzten patologia fisiko eta mentalekin lotzen da. Prestakuntzaren helburuak ziren familiaren esku hartzearen alderdi orokorrak eta espezifikoak aztertzea, errehabilitazio psikosozialaren eremuan; tresna egituratu bat izatea, zentroetan familian esku hartzeko programetan aplikatu ahal izateko; eta enpirikoki baliozkotutako esku hartze familiarraren eredu bat eskuratzea sustatzea, gainkarga arintzeko eta zaintzailearen egoera emozionala hobetzeko estrategiak eskuratzeko.
Ahizpa Ospitalarioek «EDUCA-ESQ» programa garatu dute, eskizofrenia edo nahasmendu eskizoafektiboa duten pertsonen zaintzaileei zuzendutako esku hartze eraginkor bat. Ikastaroa 5 orduko bi saiotan ematen da. Lehenak, nahasmendu mental larrien sarrera aurkeztu eta testuinguruan kokatzen ditu, eta familiaren esku hartzea eta gainkargaren kontzeptua deskribatzen ditu. Bigarren saioak modu praktikoan garatzen du esku hartzea, inplementatzeko metodologia eta praktika gidatu bat barne.
Ariketa praktikoak eta erlaxazio teknikak
Formatu egituratu baten bidez, non ariketa praktikoak eta erlaxazio teknikak erabiltzen diren, ikastaroak estresa kontrolatzeko eta norberaren gogobetetzea hobetzeko teknikak erakusten ditu, eta, horrez gain, pertsonaren portaera maneiatzeko estrategiak erakusten ditu. Gure hezitzaileak gaixotasun mentalaren tratamendu integrala lantzen du eta eskura dauden baliabideei buruzko informazioa ematen du. Beste gai askoren artean, ongizatea, tentsioaren kudeaketa eta pentsamenduak emozioetan duen papera ere ukitzen ditu.
«EDUCA-ESQ» ikastaroaren bigarren zatia zaintzailearen ongizatean zentratzen da, funtsezko lau saiorekin. Lehenengoa zaintzen dutenen autozainketaren garrantziari buruzkoa da. Atal honetan, gaixotasun mentalak familian dituen ondorioak aurkezten dira, aldaketara egokitzea eta eguneroko bizitzan nola eragiten duen barne. Horrez gain, loaren higiene egokirako arauak ezartzen dira. Hurrengo puntuan tentsioa identifikatzen da, emozioen eta tentsio iturrien bidez. Hemen tentsioa kudeatzeko estrategia praktikoak erakusten dira, erlaxazioa tresna garrantzitsutzat hartuta, arnasaren kontrola barne. Pentsamenduaren papera, pentsamenduek emozioetan duten eragina, pentsamenduen eguneroko baten bidez lantzen da, pentsamendu negatiboak ezagutu eta aldatzeko.
EDUCA programari dagokionez, Dominguez doktoreak komunikazioaren eta eguneroko arazoak konpontzeko estrategien garrantzia ere azpimarratzen du, zaintzailearen bizitzan jarduera atseginak bultzatzeaz gain, horiek hobeto gauzatzeko estrategiak eskainiz.
