Azoka zentroko erabiltzaileek “beren harri-koskorra ekartzen dute” emakumeen eta gizonen arteko berdintasun-harremana hobetzeko

Arrasateko Azoka Garuneko Kalteko Eguneko Zentroan zenbait jarduera egiten dira besteak beste helburu hauek lortzeko: alderdi motor eta kognitiboak mantentzea eta suspertzea, eguneroko bizitzan autonomia handitzea, aisialdia sustatzea eta abar. Jarduera horietako batzuk erabiltzaileak gizarte- eta kultura-arloekin lotzeko eta integratzeko ere badira. Testuinguru horretan, terapeuta-taldeak gaur egungo gizarte-eztabaida bat ekarri nahi izan du Azoka Zentrora:  emakumeen eta gizonen arteko berdintasunezko harremanak. Eta gai nagusi honen inguruan zenbait jarduera garatzen ari dira 2015. urte honetan.

Martxoaren 8an, emakumeen egunean, gure gizartean orain hainbat desberdintasun-modu daudela gogora ekarri genuen: emakumeen heriotzak beren bikoteen edo bikote ohien eskuetan, aukera-desberdintasuna lana lortzeko eta erabakiak hartzen dituzten organoetara heltzeko, edo herritarren gainkargua. Horiek guztiek, oraindik gizarte desberdin batean bizi garela adierazten digute.

Egun horren inguruan Garuneko Kalteko Zerbitzuko koordinatzaileak,  Olatz Uriartek, urte osoa berdintasunaren aldeko jarduerak egiten ematea iradoki zuen.  Ideia-jasa hasi zen eta berehala taldeko neskek proiektuaren ardura hartu zuten: Xandra Lanchok eta Elena Garcíak. Horiekin batera beste kide batzuek ere parte hartu dute, hala nola Fran Pinillak eta Ibane Barrenak; baita erabiltzaileen eguneroko garraioaren gidaria den Luis Ernesto Vacak ere, Jesús (pazienteetako bat) zentrora egunero eramaten zuen bitartean, emakumeei buruzko informazio-hitzaldi laburrak ematen joaten zena, hala nola Rigoberta Menchúri buruzkoak.

Arrasateko Azoka Garuneko Kalteko Eguneko Zentroan zenbait jarduera egiten dira besteak beste helburu hauek lortzeko: alderdi motor eta kognitiboak mantentzea eta suspertzea, eguneroko bizitzan autonomia handitzea, aisialdia sustatzea eta abar. Jarduera horietako batzuk erabiltzaileak gizarte- eta kultura-arloekin lotzeko eta integratzeko ere badira. Testuinguru horretan, terapeuta-taldeak gaur egungo gizarte-eztabaida bat ekarri nahi izan du Azoka Zentrora:  emakumeen eta gizonen arteko berdintasunezko harremanak. Eta gai nagusi honen inguruan zenbait jarduera garatzen ari dira 2015. urte honetan.

Martxoaren 8an, emakumeen egunean, gure gizartean orain hainbat desberdintasun-modu daudela gogora ekarri genuen: emakumeen heriotzak beren bikoteen edo bikote ohien eskuetan, aukera-desberdintasuna lana lortzeko eta erabakiak hartzen dituzten organoetara heltzeko, edo herritarren gainkargua. Horiek guztiek, oraindik gizarte desberdin batean bizi garela adierazten digute.

Egun horren inguruan Garuneko Kalteko Zerbitzuko koordinatzaileak,  Olatz Uriartek, urte osoa berdintasunaren aldeko jarduerak egiten ematea iradoki zuen.  Ideia-jasa hasi zen eta berehala taldeko neskek proiektuaren ardura hartu zuten: Xandra Lanchok eta Elena Garcíak. Horiekin batera beste kide batzuek ere parte hartu dute, hala nola Fran Pinillak eta Ibane Barrenak; baita erabiltzaileen eguneroko garraioaren gidaria den Luis Ernesto Vacak ere, Jesús (pazienteetako bat) zentrora egunero eramaten zuen bitartean, emakumeei buruzko informazio-hitzaldi laburrak ematen joaten zena, hala nola Rigoberta Menchúri buruzkoak.

Erreferentziako emakumeak

Belaunaldi berriek emakumezko erreferenteak izan behar dituztela ere esan zuten. Hori dela eta, Azokan emandako denbora honetan, zenbait emakume garrantzitsuren bizitzen gogora ekarri dute, hala nola Hipatia de Alejandría, Florence Nightingale –erizaintzako modernoaren amatzat hartzen dutena- ,Marie Curie, Teresa de Calcuta, Clara Campoamor, Indira Gandhi, Simone de Beauvoir, Dolores Ibarruri eta Cocó Chanel, besteak beste. Erakutsitako irudiei testu txikiak gehitu dizkiete, haien bizitzak eta egindako lana garatzen dutenak. Argazki horiei garai, etnia eta kultura guztietako emakume ezezagunen aurpegiak ere gehitu zaizkie. Taulan Sortzez Garbiaren Misiolarien Kongregazioko erlijioso kongoarra den Chantal Mutwamemerentzako tartea ere badago, 2014. urtean Liberian hil zena ebolaz infektatuta. Bere bizitza besteekin izandako arduraren eredua izan zen.  Haren karisma, indarra eta jakituria gogoratu genuen, 2013ko azaroaren Arrasateko Aita Menni Ospitalean egon zenean.

Azterketarako denbora

Ikuspegi kritiko batetik, jabetza-sentimenduari eta maitasun erromantikoaren ideiari buruz eztabaidatu zuten.  Esaterako, otzantasunari eta mendetasunari buruz hitz egin zuten.  “Esana egitea maitatzea da”, laburtu zuen Mari Terek, zentroko erabiltzaileetako batek. Eztabaidetan ideia horretan sakondu dute, askotan familian nagusitzen dena, eta askotan ere emakumeei haztea eta beren bizitzari aurre egitea eragozten diena.

Genero-betaurrekoekin askotariko filmak ikusi eta horiei buruz hitz egiten egon dira, hala nola “Criadas y señoras”, “Te doy mis ojos”, “Pretty woman” edo “Persépolis“. Horrez gain, abesti asko aztertu dituzte. “Eta zer zaila den berdintasunezko erlazio onak agertzen dituzten hitzak aurkitzea!”, atsekabetu zen Elena García.

Zentroko taldeak proposatutako beste ariketako bat da kalean hitz ederrak jasotzen dituen emakume baten larruan jartzea, jazarpena, hitzezko agresibitatea eta emakumeei botatzen dizkieten begiradak nabarmentzeko.

“Gizakiak bi hego ditu:  bata, emakumea da, bestea, gizona. Bi hegoak berdin garatuta egon arte, gizakiak ezin izango du hegan egin” (Boutros-Ghali, Nazio Batuen idazkari orokor ohia)

Gauzak aldatzea

Esaldi bakoitza eztabaidatu da; ideia bakoitza eztabaidatu da. Gaiak “joko handia” eman du. Komunikazioak berdintasunezko harremanak daudela erakusten du. Gure jarrera sexistak berrikusi behar ditugula jakinda, umore handiz, baina garrantzirik kendu gabe, Azokako erabiltzaileek emakumeek gizarte-arloan, arlo politikoan, erlijioan, kulturan eta hezkuntzan, kirolean eta ekonomian duten eginkizunean sakondu dute.  Denek uste dute “gauzak aldatu behar direla”, hala ere, gehienak dagoeneko oso kontzientziatuta zeuden, etxean eta beren lanetan lan egin zuten. Benitok bezala, bitarteko sindikal gisa, soldata-eskubideen berdintasuna aldarrikatu duena.

Ikasketa honetan guztian, Azokako taldeak arlo honetan “harri-koskor handia” ekartzen ari den emakume baten laguntza izan du. Hari esker berezia eman nahi diote, zentroarekin izandako eskuzabaltasunarengatik. Pepa Bojó da, berdintasunean espezializatuta dagoen psikologoa, prestakuntza ematen duena eta genero-indarkeria jasaten duten edo jasan izan duten emakume askori laguntza psikologikoa ematen diena. Horrez gain, prozesu honetan, Maider, Sara, Aurelia, Lorea eta Yolanda ere aritu dira interes handiarekin. Aurten, praktiketan edo beste langile batzuen oporrak ordezkatzen egon dira. Bestalde, jende asko egon da ideiak ematen eta arlo berdinean laguntzen. Ebakitzen, itsasten, barre eta modu soil batean “helburuak soberan bete dira, eta berdintasunaren hazia hedatu da”, esan du Elena Garcíak talde guztiaren izenean. Hemendik gutxira Emakume Txokoaren profesionalek emango duten hitzaldia baino ez da geratzen.

Izan ere, berdintasuna handitzen bada, denak aberastuko gara eta ongizatea eta elkarrekiko errespetua hobetuko dira.