Artikulazio tenporomandibularraren biomekanikari lotutako arazoak
CENER Aita Menniko fisioterapeuta Roberto Romerok hitzaldia eman zuen Fisioterapiako ikasleentzat artikulazio horri buruz, sistema kraneozerbikomandibularraren protagonista nagusia baita.ATMak sistema estomatognatikoa osatzen du..
Aita Menniren Bilboko Neurorrehabilitazio Zentroko (CENER) fisioterapeuta Roberto Romero orain dela bost urtetik ari da lankidetzan Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) Fisioterapia Graduarekin, anatomiako mintegi bat emanez.Oraingoan, gure lankideak, zeina Euskadiko Fisioterapeuten Elkargoko idazkaria ere baden, hitzaldia eman zuen artikulazio tenporomandibularraren biomekanikari buruz..
Fisioterapia Graduko ikasleei zuzenduta, Medikuntza Fakultateko Ekitaldi Aretoan, ponentziak “anatomiaren eta klinikaren arteko paseoa” eskaini zuen.Hitzaldiaren eta aukeratutako gaiaren helburua zen ikasleei azaltzea zein garrantzitsua den anatomia eta biomekanika artikularraren gaineko ezagutza sakona izatea, egitura anatomikoetan oro har, eta zehazki artikulazio tenporomandibularrean, egon daitezkeen arazo klinikoak identifikatzen ikasteko, interpretatzeko eta, horrenbestez, lantzeko.
Artikulazio tenporomandibularra –ATM esaten zaio– sistema kraneozerbikomandibularraren protagonista nagusia da; hori sistema estomatognatikoaren nukleo funtzionala da –alde kraneozerbikofazialean kokatutako unitate morfofuntzionala da–, eta anatomikoki eta funtzionalki integratzen ditu digestio, arnasketa eta adierazpen mimiko-fazialeko sistemak, baita dastamen, ukimen, oreka eta orientazio espazialeko zentzumenak ere.
Gure adituak mastekatzearen oinarrizko hiru mugimenduak azaldu zituen sakon:irekitzea-ixtea (depresioa-jasotzea), propultsioa-erretropropultsioa eta didukzioa.Artikulazio tenporomandibularra mugitzeko orduan esku hartzen duten muskuluak ere deskribatu zituen.Disfuntzio kraneomandibularraren esparruan sartuta, Roberto Romerok gogorarazi zuen ATMa eta inguruan dituen egiturak banaezinak direla, eta oso harreman sendoa dagoela, biomekanikoa eta fisiologikoa, burezurraren eta eskapula-gerriaren artean; halaber, masailezurraren mugimenduen eta estatika kraneozerbikalaren arteko lotura ere azaldu zuen.Mugimendu horietan parte hartzen dute kontrol neuromuskularrak, artikulazio tenporomandibularrek, erlazio oklusalak eta artikulazio dentoalbeolarrak.
Ikuspegi klinikotik, azken bi hamarkadetan ATMaren hainbat alterazio biomekaniko bateko eta besteko alderdiekin lotu izan dira, hala nola:estresa, hortzetako maloklusioa, lepoko minak, eskoliosia, oin zolako arkuetako arazoak, posturen alterazio globalak, asimetria eskapulen altueran…
Hartutako kalte zerebrala duten gure pazienteekin lortutako esperientzian oinarrituta, Roberto Romerok hainbat adibide erreal erakutsi zizkigun, sistema artikular konplexu horri lotutako arazoak identifikatzeko modu eta erei buruz, eta eskuzko terapiarako hainbat teknika erakutsi zizkigun, sistemari lotutako arazoak arindu, suspertu edo prebenitzeko.azaldutako adibideetako batzuk izan ziren tonu muskularraren alterazioak (espastizitatea, hipotonia…), paziente kronikoaren atzerapen miofaszialak edo zenbait traumatismo kraneoentzefalikoren ondorio estruktural larriak, eta bertaratutako ikasleen artean interes bizia sortu zuten.
Zalantzarik gabe, hitzaldiaren berrogeita hamar minutuek ez zuten artikulazio konplexu horretan sakontzeko aukerarik eman, ezta bere aldaera patologiko ugarietan sakontzeko ere, baina balio izan zuten egitura anatomiko horren inplikazio klinikoak zirriborratzeko, eta, zergatik ez, azpimarratzeko etorkizuneko fisioterapeutengan espezializazio handiko lanbide heziketa proiektatu behar dela eta hori garrantzitsua dela.
Roberto Romerok eskerrak eman nahi dizkio EHUko irakasle titular Alberto Luis Perez Samartini beste urte batez mintegi honetan parte hartzera gonbidatzeagatik.